In offset là một kỹ thuật in ấn phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong ngành in ấn thương mại hiện đại. Vậy in offset là gì? Kỹ thuật và công nghệ in hoạt động ra sao? Trong bài viết này, Hunufa sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn chi tiết về in offset, bao gồm định nghĩa, lịch sử phát triển, ứng dụng, quy trình in ấn và so sánh với các kỹ thuật in khác.
In offset là gì?
In offset là một phương pháp in ấn gián tiếp, trong đó hình ảnh từ khuôn in không được in trực tiếp lên giấy mà được ép lên một bề mặt trung gian là tấm offset (tấm cao su) trước. Sau đó, hình ảnh từ tấm offset này mới được ép lên vật liệu in (thường là giấy). Kỹ thuật in ấn offset giúp mực in được phân bố đều hơn, cho ra hình ảnh sắc nét, chất lượng cao và màu sắc trung thực.
Lịch sử phát triển của in offset
Kỹ thuật in offset có nguồn gốc từ cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20. Ban đầu, kỹ thuật này được sử dụng để in trên kim loại. Chiếc máy in offset và thạch bản đầu tiên ra đời ở Anh vào khoảng năm 1875. Trống offset lúc bấy giờ được làm bằng giấy các tông, có chức năng truyền hình ảnh từ bản in thạch bản sang bề mặt kim loại.
Năm 1903, Ira Washington Rubel đã tình cờ phát hiện ra kỹ thuật in offset trên giấy khi một tờ giấy không được đưa vào máy in thạch bản một cách chính xác. Ông nhận thấy tờ giấy in được hai hình: một từ bản in thạch bản và một từ trống in được bọc cao su. Từ đó, ông đã phát triển kỹ thuật in trên giấy. Cùng thời điểm này, hai anh em Albert và Charles Harris cũng phát hiện ra điều tương tự và chế tạo ra máy in offset hiện đại. Đến những năm 1950, in offset trở thành phương pháp in ấn thương mại phổ biến.
Lịch sử in offset ở Việt Nam gắn liền với sự phát triển của ngành in ấn quốc gia. Năm 1952, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký sắc lệnh 122/SL, thống nhất các hệ thống in ấn thành Nhà in Quốc gia, quản lý cả ba khâu: xuất bản, in ấn và phát hành báo, sách.
Ứng dụng của in offset
In offset được ứng dụng rộng rãi trong in ấn thương mại, từ các sản phẩm in ấn đơn giản như danh thiếp, tờ rơi, đến các sản phẩm phức tạp hơn như sách, báo, tạp chí, bao bì sản phẩm, tem nhãn… Kỹ thuật này cho phép in ấn trên nhiều loại bề mặt, kể cả bề mặt không phẳng như gỗ, vải, kim loại, da, giấy thô, nhám. Ưu điểm của in offset là bản in có tuổi thọ cao do không tiếp xúc trực tiếp với bề mặt cần in.
Một số ứng dụng phổ biến bao gồm:
- In ấn phẩm quảng cáo: Tờ rơi, brochure, catalogue, poster, banner…
- In bao bì sản phẩm: Hộp giấy, túi giấy, nhãn mác, bao bì thực phẩm, dược phẩm…
- Ly giấy được in từ công nghệ in offset: Kỹ thuật này đặc biệt phù hợp để in ly giấy nhờ khả năng tái hiện màu sắc trung thực và chi tiết trên bề mặt giấy.
Các loại ly giấy áp dụng kỹ thuật in offset thường có thiết kế bắt mắt, từ logo thương hiệu đến thông điệp quảng bá, giúp nâng cao trải nghiệm người dùng, tăng giá trị thương hiệu, và giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng một cách trực quan và thường xuyên hơn.
- In ấn phẩm văn phòng: Danh thiếp, tiêu đề thư, phong bì, giấy tờ, biểu mẫu…
- In ấn phẩm xuất bản: Sách, báo, tạp chí, truyện tranh…
- In ấn phẩm khác: Thiệp cưới, lịch, tem, nhãn dán…
Quy trình in offset
Quy trình in offset bao gồm các bước cơ bản sau:
Bước 1: Thiết kế và chế bản: Thiết kế bản in trên máy tính bằng các phần mềm đồ họa chuyên dụng và xuất ra film.
Bước 2: Output film: Xuất bản thiết kế ra film theo từng màu CMYK (Cyan – Xanh lơ, Magenta – Hồng sẫm, Yellow – Vàng, Black – Đen).
Bước 3: Phơi bản kẽm: Sử dụng máy phơi kẽm để chụp hình ảnh từ film lên các bản kẽm. Mỗi bản kẽm tương ứng với một màu CMYK.
Bước 4: In offset: Lắp các bản kẽm vào máy in offset, điều chỉnh các thông số kỹ thuật của máy in (lượng mực, nước, áp lực…) và tiến hành in ấn.
Bước 5: Gia công sau in: Sau khi in, sản phẩm có thể được gia công thêm như cán màng (bóng, mờ), cắt xén, đóng gáy, ép kim, ép nhũ… tùy theo yêu cầu.
Thành phần chính của máy in offset
Máy in offset là một hệ thống phức tạp, bao gồm nhiều bộ phận khác nhau phối hợp hoạt động. Một số thành phần chính của máy bao gồm:
- Bộ phận cấp giấy: Cung cấp giấy vào máy in. Có thể là bộ phận cấp giấy tờ rời hoặc giấy cuộn.
- Các đơn vị in: Thực hiện quá trình in ấn. Mỗi đơn vị in sẽ in một màu. Máy in offset có thể có từ 2 đến 6 đơn vị in, thậm chí nhiều hơn.
- Các thiết bị trung chuyển: Đưa giấy qua các đơn vị in.
- Bộ phận ra giấy: Thu nhận giấy sau khi in.
- Bàn điều khiển: Điều khiển hoạt động của máy in.
- Các lô in: Bao gồm lô máng, lô cao su, lô ép. Lô máng có tác dụng cấp mực đều cho lô cao su. Lô cao su là trung gian nhận mực từ lô máng và in lên bề mặt vật liệu. Lô ép có tác dụng ép giấy vào lô cao su để nhận mực.
Các loại máy in offset phổ biến
Có nhiều loại máy in offset khác nhau, được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí như kích thước, số lượng màu in, tốc độ in, loại giấy sử dụng (tờ rời hoặc cuộn), cấu tạo máy (số lượng đơn vị in, hệ thống lô in)…
Một số loại máy in phổ biến bao gồm:
- Máy in offset tờ rời: Sử dụng giấy đã được cắt thành từng tờ. Thường được sử dụng để in các ấn phẩm như sách, báo, tạp chí, brochure, tờ rơi…
- Máy in offset cuộn: Sử dụng giấy cuộn thường dùng để in báo, tạp chí với số lượng lớn.
- Máy in offset 2 màu, 4 màu: Máy in 4 màu là loại máy phổ biến nhất hiện nay, sử dụng hệ màu CMYK để tạo ra hàng triệu màu sắc khác nhau, cho phép in ấn với chất lượng màu sắc cao.
- Máy in offset khổ lớn: Sử dụng để in các ấn phẩm khổ lớn như poster, banner, áp phích…
Kỹ thuật in offset
Kỹ thuật in cơ bản
Kỹ thuật in offset cơ bản dựa trên nguyên lý của in thạch bản, sử dụng tính chất không đồng nhất của nước và dầu. Hình ảnh trên khuôn in được tạo ra bằng cách phân biệt các vùng bắt mực và vùng bắt nước trên bản kẽm.
Các vùng bắt mực sẽ nhận mực in và in lên tấm offset (tấm cao su), sau đó được ép lên giấy. Các vùng bắt nước sẽ nhận nước và ngăn không cho mực in bám vào.
Chế bản in offset
Chế bản in offset là quá trình tạo ra bản in (khuôn in) để sử dụng trong in ấn offset. Bản in offset thường là bản kẽm, được tạo ra bằng cách phơi ảnh film lên bề mặt bản kẽm đã được phủ một lớp quang hóa.
Có nhiều phương pháp chế bản in offset khác nhau, bao gồm:
- CTP (Computer-to-Plate): Thay thế quá trình chế bản phim truyền thống bằng việc ghi hình ảnh trực tiếp lên bản kẽm bằng tia laser.
- 5 màu: Ngoài 4 màu cơ bản (CMYK), in offset 5 màu còn sử dụng thêm màu đặc để tăng cường độ sắc nét và màu sắc cho hình ảnh.
- UV: Sử dụng mực UV khô nhanh, giúp tiết kiệm thời gian và tăng năng suất.
Kỹ thuật in offset nâng cao
Bên cạnh kỹ thuật in cơ bản, còn có nhiều kỹ thuật in nâng cao được áp dụng để tạo ra các hiệu ứng đặc biệt hoặc in trên các bề mặt khác nhau.
Một số kỹ thuật in nâng cao bao gồm:
- In UV: Sử dụng mực in UV, có khả năng khô nhanh dưới ánh sáng tia cực tím và cho màu sắc tươi sáng, bền màu.
- In tráng phủ: Phủ một lớp màng bóng hoặc mờ lên bề mặt sản phẩm sau khi in để tăng tính thẩm mỹ, bảo vệ bề mặt in và tạo các hiệu ứng đặc biệt.
- Ép kim, ép nhũ: Tạo hiệu ứng kim loại hoặc nhũ lên bề mặt sản phẩm để tăng tính sang trọng, nổi bật.
Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng in
Chất lượng in phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:
- Chất lượng bản in: Bản in phải được thiết kế chính xác, rõ ràng và có độ phân giải cao.
- Chất lượng giấy: Giấy in phải phù hợp với loại mực in và yêu cầu của sản phẩm.
- Mực in: Lựa chọn loại mực in phù hợp với chất liệu in và yêu cầu về màu sắc.
- Máy in: Máy in phải được bảo dưỡng định kỳ và vận hành đúng cách.
- Kỹ thuật in: Tay nghề và kinh nghiệm của người thợ in đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh máy in, kiểm soát quá trình in ấn, cân bằng lượng mực và nước, áp lực in… để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
- Các yếu tố môi trường: Nhiệt độ, độ ẩm… cũng ảnh hưởng đến chất lượng in.
So sánh in offset với các kỹ thuật in ấn khác
In offset và in kỹ thuật số
In kỹ thuật số là một phương pháp in ấn hiện đại, sử dụng công nghệ kỹ thuật số để tạo ra các bản in trực tiếp từ file thiết kế.
Tiêu chí | In offset | In Kỹ thuật số |
Bản in | Sử dụng bản kẽm | Không sử dụng bản in |
Chi phí | Chi phí ban đầu cao do phải chế tạo bản in, nhưng chi phí in ấn mỗi bản sẽ giảm dần khi in số lượng lớn. | Chi phí ban đầu thấp, không cần chế tạo bản in, nhưng chi phí in ấn mỗi bản cao hơn. |
Tốc độ in | Tốc độ in nhanh khi in số lượng lớn | Tốc độ in chậm hơn, đặc biệt khi in số lượng lớn. |
Chất lượng | Chất lượng in cao, hình ảnh sắc nét, màu sắc trung thực. | Chất lượng in tốt, nhưng không sắc nét bằng. |
Số lượng | Phù hợp in số lượng lớn | Phù hợp in số lượng ít, in ấn phẩm theo yêu cầu. |
Màu sắc | Hạn chế về hệ màu, thường sử dụng hệ màu CMYK. | Đa dạng màu sắc hơn, có thể in được nhiều màu sắc đặc biệt. |
In offset và in flexo
In flexo là kỹ thuật in nổi, sử dụng khuôn in làm bằng chất liệu dẻo. In offset là kỹ thuật in phẳng, sử dụng khuôn in làm bằng kim loại (thường là bản kẽm).
Tiêu chí | In Offset | In Flexo |
Khuôn in | Bản kẽm | Khuôn in dẻo |
Mực in | Mực in lỏng | Mực in dạng sệt |
Chất liệu in | Giấy, bìa cứng, kim loại… | Nhựa, màng mỏng, bao bì… |
Ứng dụng | In ấn phẩm quảng cáo, bao bì, sách báo… | In bao bì, nhãn mác, tem, decal… |
Chất lượng | Chất lượng in cao, hình ảnh sắc nét, màu sắc trung thực. | Chất lượng in trung bình, phù hợp với in ấn đơn giản, in ấn trên bề mặt không bằng phẳng. |
Chi phí | Chi phí cao hơn khi in số lượng ít | Chi phí thấp hơn khi in số lượng ít |
In offset và in lụa
In lụa là kỹ thuật in lưới, sử dụng khuôn in làm bằng lưới.
Tiêu chí | In offset | In Lụa |
Khuôn in | Bản kẽm | Khuôn in lưới |
Mực in | Mực in lỏng | Mực in dạng sệt |
Chất liệu in | Giấy, bìa cứng, kim loại… | Vải, nilon, gỗ, kim loại, thủy tinh… |
Ứng dụng | In ấn phẩm quảng cáo, bao bì, sách báo… | In áo thun, túi xách, quà tặng, sản phẩm thủ công… |
Chất lượng | Chất lượng in cao, hình ảnh sắc nét, màu sắc trung thực. | Chất lượng in trung bình, phù hợp với in ấn đơn giản, in trên nhiều chất liệu. |
Màu sắc | Hạn chế về hệ màu, thường sử dụng hệ màu CMYK. | Đa dạng màu sắc hơn, có thể in được nhiều màu sắc đặc biệt. |
In offset là một kỹ thuật in ấn phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong ngành in ấn thương mại. Với những ưu điểm vượt trội như chất lượng in cao, hình ảnh sắc nét, màu sắc trung thực và chi phí hợp lý khi in số lượng lớn, in offset là lựa chọn tối ưu cho nhiều loại ấn phẩm, từ sách báo, tạp chí đến bao bì sản phẩm, ấn phẩm quảng cáo…
Hunufa đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về in offset, bao gồm định nghĩa về in offset, công nghệ và kỹ thuật. Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về kỹ thuật in ấn quan trọng này.